محققان موفق به کشف سنگ نگاره ها و پیکره های ما قبل تاریخی شده اند که خالقان این آثار در 15 هزار سال پیش برای خلق آنها از ویژگی های ایجاد خطای دید استفاده کرده اند.
به گزارش خبرگزاری مهر، مدتها پیش از به تصویر کشیده شدن تصویر مشهور اردک-خرگوش که در فرد ایجاد خطای دید می کند، هنرمندان ماقبل تاریخ نیز به شیوه خود تصاویر دوگانه ای را که خطای دید ایجاد می کرد، به وجود آورده اند.
"دانکن کدوِول" محققی که پی به این نکته برده است با جستجو در آثار هنری به جا مانده از دوران ماقبل تاریخ در چندین غار فرانسه موفق به یافتن چند مورد از این آثار شد که به گفته وی نمی توان تمامی آنها را تصادفی خواند. در میان غار "فون دو گام" می توان شاهد نگاره های دیواری و یا سنگتراشهایی بود که در آن تصویر یک ماموت و یک گاومیش از خطوط یا ویژگی های مشترکی با یکدیگر برخوردارند و به این شکل تصویر همپوشانی شده ای به وجود آورده اند که با دیدن آنها در ابتدا یکی از حیوانها و سپس حیوان دیگر دیده می شوند.
با وجود اینکه بر روی دیواره های این غارها معمولا می توان تصاویری از سبها، آهو، گاو، و حتی کرگدن را دید که معمولا بر روی یکدیگر همپوشانی دارند، تنها نگاره گاومیش- ماموت است که از دید کدوول از ویژگی های دقیق آثار خطای دید برخوردار است.
برای مثال در طرح جدیدی که از این نگاره ترسیم شده شکل بخش اصلی بدن، شکم و دو پای این دو جاندار با یکدیگر شباهت دارند و به نظر می رسد این دو جاندار عظیم الجثه در گذشته با مردم این منطقه ارتباط ویژه ای داشته و در آثار هنری آنها تاثیر گذار بوده اند.
در مثالی دیگر می توان ویژگی های ایجاد خطای دید را در پیکره کوچکی مشاهده کرد که در یک سوی آن می توان تصویر یک ماموت و در سوی دیگر آن تصویر یک گاومیش را به وضوح دید. در واقع هنرمند غارنشین آشکارا در خلق اثر خود تشابه های این دو جاندار را به کار گرفته و جسمی واحد را به وجود آورده که با چرخاندن آن می توان دو تصویر متفاوت را مشاهده کرد.
به گفته محققان میان تصاویری که با یکدیگر همپوشانی دارند و خطای دید تفاوت زیادی وجود دارد. برای مثال اگر فردی تصویرگری کتابی درباره خرگوش ویژه کودکان را به عهده داشته باشد، هیچ کس با دیدن این کتاب تصویر اردک-خرگوش را به شکل اردک نخواهد دید. در واقع اگر تصویری به دو شکل متفاوت دیده می شود به آن دلیل است که این تصویر به گونه ای خلق شده تا به دو شکل دیده شود.
در پیکره و تصویر گاومیش- ماموت نیز به شکلی آگاهانه از شکل های مبهم و شباهتهای میان دو حیوان برای خلق تصویر یا پیکره ای که خطای دید به وجود می آورد استفاده شده است. شاید یکی از جدی ترین نمونه های ماقبل تاریخی این گونه از آثار دوگانه را بتوان در حکاکی های منطقه Canecaude مشاهده کرد، در یکی از این نمونه ها تصویری خلق شده که دو حیوان تنها خطوطی مشابه با یکدیگر ندارند، بلکه به اندازه ای بر روی جزئیات تمرکز شده که می توان تصویر را به دو شکل مختلف از دو گونه متفاوت دید در حالی که با دیدن یکی از این گونه ها تصویر گونه دیگر ناپدید می شود.
بر اساس گزارش نشنان جئوگرافی، در صورتی که تحلیلهای کدوول از پدیده گاومیش-ماموت درست باشد، وی توانسته است دریچه ای جدید را به سوی دیدگاه و تفکر انسانهای ماقبل تاریخ به سوی انسانهای مدرن باز کند. به گفته محققان شاید این یافته بتواند دیدگاه کاملا متفاوتی را درباره انسانهای ماقبل تاریخ به وجود آورد و برای مثال دانشمندان دریابند 15 هزار سال پیش نیز فردی از دیدن تصاویری که در وی خطای دید به وجود می آورده، لذت می برده اند.
