بازار واژهای فارسی است که ریشه آن در زبان پهلوی بهاچار است به معنای مکان قیمتها.
بازار تنها محل مبادله کالا و محصولات نیست. بلکه مکانی برای معرفی آداب, فرهنگ, سنتها و روشهای زندگی مردم نواحی مختلف جهان نیز به شمار میرود.
بازارهای سنتی همواره به عنوان قسمتی از نمود فرهنگی هر قوم و ملتی مطرح بوده و هستند، بطوریکه به سادگی با مشاهده آنها میتوان از گذشتههای دور آنها اطلاعات مفیدی بدست آورد.
معمولا اینگونه بازارها را باید در کشورهایی با سابقه و عقبه تاریخی کهن و درازی جستجو کرد. کشورهایی که از گذشتهای دور تمدنی باستانی برخوردار باشند. زیرا چنین بازارهایی مسلسلوار دیروز را به امروز و فردا متصل میکنند.
در اینجا به معرفی چند نمونه از آنها میپردازیم
بازار سنتی تبریز بزرگترین بازار سنتی مسقف جهان
بازار سنتی تبریز یکی از نمونههای منحصر به فرد از لحاظ معماری بوده و بزرگترین بازار مسقف جهان است. بازار تبریز خاطرات ناگفته فراوانی در دل خود دارد و کوچهپس کوچههای پیچ در پیچ آن، آشنای هر کودک و پیر تبریزی است.
مجموعه بازارتبریز که قدمت آن به قرن چهارم هجری- قمری میرسد، بهعنوان یکیاز زیباترین و بزرگترین بازارهای به هم پیوسته، گواهی زنده بر اصالت تجارت و معماری در مشرق زمین است.
سبک معماری، آرایش مغازهها، تیمچهها، کاروانسراها، دالانها، راستهها، انواع مشاغل و وجود تعدادی مدرسه و مسجد که پیشینه تاریخی دارند، بازار تبریز را نمونه عالی یک محیط تجاری و معماری اسلامی و شرقی کرده است.
جایگاه و اهمیت تبریز در تجارت و کسب و کار، ایجاب میکرد بازاری بزرگ و مرکزی برای مبادله، فروش و انبار کالاهای شرقی و غربی به وجود آید که این امر در طول تاریخ تحقق پیدا کرد.
در طول تاریخ، بازار تبریز همواره مورد توجه جهانگردان ایرانی، عرب و اروپایی بوده و افرادی «همچون مقدسی»، «یاقوت حموی»، «زکریا محمود قزوینی» و «ابن بطوطه»، «حمدالله مستوفی»، «اولیا چلبی»، «مارکوپولو»، «اودریک»، «کلاویخو»، «جان کارت رانت»، «کنتارینی»، «تاورنیه»، «شاردن»، «پیر ژوبر»، «فردریک ریچاردز» و «دورتی اسمیت» درباره آن مطالب ارزندهای بیان کردهاند.
بازار شناور تایلند
تایلند که به نام ونیز شرق شناخته میشود به خاطر داشتن کانالها و راههای آبی متعدد به این نام شهرت یافته است.
بنابر این وجود بازارهای شناور در آن دور از ذهن به نظر نمی رسد. تایلند بازارهای شناوری دارد که بازار «دمنوین سادواک ( Damnoen Saduak )»از معروف ترین آنها است. بازار «دمنوین سادواک» در ۱۰۹ کیلومتری جنوب بانکوک قرار دارد.
از آنجا که خاک اطراف کانالها برای کشاورزی بسیار مناسب است کشاورزان در اطراف آنها به کار و فعالیت مشغولند و مهمترین محصولی هم که در این بازارها به فروش میرسد محصولات کشاورزی است.
از آنجا که خاک اطراف کانالها برای کشاورزی بسیار مناسب است کشاورزان در اطراف آنها به کار و فعالیت مشغولند و مهمترین محصولی هم که در این بازارها به فروش میرسد محصولات کشاورزی است.
بازار پاکستان
بازار در بسیاری از شهرهای خاورمیانه و نیز در پاکستان به مرکز تجاری اصلی شهر اطلاق میشود که از آن برای خرید و فروش و نیز برای مبادله کالا استفاده میشود. بازارهای پاکستان به شکل کاملا سنتی اداره میشود و از لحاظ شکل ظاهری به بازارهای ایران بسیار شبیه است. کالا ها به شکل عمده در کنار هم چیده شده و اکثر محصولات داخلی پاکستان به صورت باز و کیلویی به فروش میرسد.
بازار سنتی هند
هند مسیر طولانی را در جهت توسعه و پیشرفت پیموده و الگوی توسعهای هند به عنوان یکی از الگوهای جالب توسعه جهان همواره مورد توجه بوده و دانشمندان علم اقتصاد آن را مورد بررسی قرار داده اند. اما در کنار بازارهای پیشرفته مدرن امروزی هنوز هم بازارهای سنتی در کشور هفتاد و دو ملت وجود دارد. بازارهایی که بوی ادویه تازه و مخصوص هندی از هر سوی آن به مشام میرسد.
بازار سنتی استانبول
استانبول بازارها و مراکز خرید بسیاری دارد. معروفترین این بازارها بازار بزرگ (Grand Bazaar) و بازار سبزی (Spice Bazaar) است. با این وجود بازار سنتی استانبول برای بسیاری از ایرانیها کاملا شناخته شده است و هرساله بسیاری از گردشگران ایرانی که به این شهر سفر می کنند بازدید از این بازار را هم حتما در لیست کارهایشان قرار میدهند. این بازار مخصوص محصول خاصی نبوده و به اصطلاح از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن یافت میشود. با این وجود باید مراقب باشید که کالای اصل بخرید و مارکهای تقلبی نصیبتان نشود.
بازار عربستان
بازار عربستان در شهرهای «مکه مکرمه» و «مدینه منوره» برای بسیاری از ایرانیها، جایی آشنا است. دهها هزار ایرانی هر سال به شوق دیدار کعبه رو به سوی جزیره العرب مینهند و در راه بازگشت از زیارت خانه خدا – چه حج تمتع باشد و چه عمره – به سنت ایرانیان و بنا به سلیقه و وسع خویش، سوغاتی میخرند. سوداگران عرب نیز از این خصلت ایرانیها بسیار خرسندند و از آن سودها میبرند، به گونهای که بسیاری از آنان در شهرهای «مکه مکرمه» و «مدینه منوره» نه تنها پول ایرانی را میشناسند و به کار میگیرند بلکه حتی، زبان فارسی را نیز به خوبی فراگرفتهاند. شکل اداره این بازارها کاملا سنتی بوده و اگرچه شکل ظاهری برخی از آنها به تقلید از بازارهای غربی ساخته شده و معماری غربی دارد اما همچنان میتوان چهره و وجهه سنتی واسلامی بودن را در آنها مشاهده کرد.
بازار غذای تایلند
از نظر بینالمللی آشپزی تایی مشهور است. تاییها خوردن را دوست دارند. همانند سایر کشورهای جنوب شرق آسیا، ایستگاههای غذا در هر جایی از خیابانها، فروشگاهها و نمایشگاههای تایلند به چشم میخورد.
اما بازارهای خیابانی فروش غذاهای تایی بسیار دیدنی است در این بازار ها همه جور جانوری کباب شده برای خوردن محیا است.
در این بازار ها که قدمت چندین ساله دارند انواع حشرات هم به صورت کباب شده بر روی چرخ دستیها دیده میشوند که بعضی مردم علاقه زیادی به خوردن آنها دارند. مانند: عقرب ،ملخ سوسک، مارمولک، هزارپا و غیره.